عصاره گیری گیاهان دارویی | خرید تجهیزات و معرفی روش ها

استخراج مواد موثره از گیاهان

عصاره گیری گیاهان دارویی از گذشته تا به امروز بسیار مورد توجه بوده است. پتانسیل های شناخته شده از برخی از گیاهان در درمان بیماری ها از ماده موثره آن ها یا Active Ingredient  نشات می گیرد. برای به دست آوردن این ماده ارزشمند از گیاهان و استفاده از در داروها یا مواد دیگر تنها با استفاده از روش های استخراج امکان پذیر است. انتخاب تکنیک مناسب استخراج با توجه به ویژگی ها و خصوصیات فیزیکی گیاه بسیار مهم است. استخراج سوکسله رایج ترین روش برای عصاری گیری گیاهان دارویی است.

استخراج مواد فعال گیاهان می تواند کسب و کار پرسودی نیز باشد. البته به شرط آن که تخصص و تجربه کافی داشته باشید. عصاره گیاهان بسیار گرانقیمت است و  هرچقدر خلوص آن بالاتر باشد، ارزش بیشتری نیز دارد.

در این مقاله روش و تجهیزات عصاره گیری گیاهان دارویی را معرفی می کنیم. شما می توانید این تجهیزات را فروشگاه آنلاین رویان ایران، بزرگ ترین مرجع تخصصی فروش تجهیزات آزمایشگاهی، با قیمت مناسب و کیفیت بالا خریداری کنید.

چرا عصاره گیری گیاهان دارویی انجام می شود؟

گیاهان دارویی و معطر از قرن ها پیش به دلیل خواص فوق العاده ای که دارند، مورد توجه قرار گرفته اند. این گیاهان دارای ترکیبات موثری هستند که در اصل این ترکیبات شیمیایی باعث ایجاد خواص شگفت آور شده اند. از طرفی برخی دیگر از ترکیبات موجود در این گیاهان ممکن است حساسیت زا باشند یا در مقدار مصرف بالا اثرات نامناسبی داشته باشند. به عنوان مثال یک گیاه فرضی را در نظر بگیرید. یکی از مواد شیمیایی موجود در گیاهی خاص بسیار مفید است. درحالی که ماده دیگر به شدت سمی است. با استخراج ماده مفید، می توان از خواص این گیاه بدون ایجاد عارضه یا مسمومیت بهره برد.

به همین دلیل عصاره گیری از گیاهان دارویی علم بسیار مهمی است. متخصصان فیتوشیمی، شیمی دارویی و داروسازی، کاملا علمی با عصاره گیاهان سر و کار دارند. این گروه از متخصصان با شناسایی ساختار ماده موثره های با منبع گیاهی و طبیعی، آن ها را استخراج و خالص می کنند.

عصاره خالص گیاهان در داروها، محصولات آرایشی، بهداشتی و …. با دوز و مقدار مشخص و مناسب استفاده می شود.

از آنجایی که در هر بخش از کشور عزیزمان، ایران، پوشش گیاهی خاص آن منطقه وجود دارد، مواد موثره دارویی بسیاری از این گیاهان به دست آمده است. همچنان مطالعه روی گیاهان جدید ادامه دارد. همچنین کشت بافت گیاهی خاص در آزمایشگاه زیر هود لامینار انجام می شود. می توان پس از کشت، مواد موثره گیاه را استخراج کرد.

آیا عصاره، اسانس و عرق گیاهان یکسان است؟

برخی به اشتباه تصور می کنند که عصاره و اسانس یک ماده گیاهی یکسان است. عصاره به صورت طبیعی از یک ماده استخراج شده است و انسان در سنتز آن نقشی ندارد. در حالی که اسانس به صورت شیمیایی توسط انسان تولید شده است و تداعی کننده مزه و بوی یک گیاه گیاه یا ماده است. به عنوان مثال اسانس قهوه از قهوه استخراج نشده است. بلکه اسانس ماده شیمیایی و معمولا مایعی که بو و طعم قهوه را دارد، است. اسانس ها مواد غذایی، عطرها و خوشبوکننده ها استفاده می شوند.

البته اسانس ها نیز می توانند به صورت طبیعی تهیه شوند. تفاوت اسانس طبیعی و عصاره گیاه در این است که عصاره شامل تمام مواد موثره گیاه مانند ویتامین ها، املاح، ترپن ها، آلکالوئیدها و … است. در حالی که اسانس تنها شامل ترکیبات ترپنی گیاه و منکعس کننده بود و طعم گیاه هستند.

اسانس های طبیعی و عصاره گیاه در نحوه استخراج و اثربخشی دارویی آن ها است.

اسانس گیری با استفاده از دستگاه کلونجر یا تقطیر انجام می شود.

همچنین بین عرق گیاهان مختلف و عصاره آن ها نیز تفاوت وجود دارد. عرق گیاهان نیز به صورت طبیعی به دست می آید و مانند اسانس از مواد سنتزی استفاده نمی شود. اما پروسه تهیه عرق از گیاهان با عصاره گیری متفاوت است. عرق گیاهان شامل مقدار کمتری از عصاره گیاه محلول در مقدار زیادی آب است.

روش های عصاره گیری گیاهان دارویی

از گذشته تا امروز روش های مختلفی برای عصاره گیری گیاهان معرفی شده اند و مورد استفاده نیز قرار گرفته اند. همه روش هایی که در ادامه معرفی می شوند کاربرد دارند. این که برای کدام گیاه با توجه به ویژگی هایی که دارند چه روشی به کار گرفته شود، نیاز به نظر یک متخصص باتجربه دارد. به عنوان مثال برخی گیاهان حساسیت دمایی دارند و در دمای بالا مواد موثره آن ها تخریب و تجزیه می شود. بنابراین روش هایی که در آن ها دما بالاتر از دمای تحمل گیاه است، اصلا مناسب نیست.

در اغلب موارد، برای به دست آوردن ماده ای خاص از یک گیاه ابتدا استخراج انجام می شود و سپس با سایر تکنیک های جداسازی مواد شیمیایی آن را خالص می کنند. درحالی که برخی از کاربردها نیازی به خالص سازی مجدد ندارند و کل عصاره گیاه مورد نیاز است.

روش های عصاری گیری از گیاهان شامل موارد زیر است:

• استخراج سوکسله
• کلونجر
• ماسراسیون یا خیساندن
• اینفیوژن
• هضم کردن
• جوشاندن و دم کردن
• پرکولاسیون
• ماکروویو
• التراسونیک

در بین این روش ها استفاده از استخراج سوکسله رایج تر است و برای بسیاری از گیاهان استفاده می شود.

عصاره گیری گیاهان به روش استخراج سوکسله

سوکسله یک روش استخراج مبتنی بر گرما و حلال آلی است. برای عصاری گیری گیاهان دارویی تنها لازم است استخراج کننده سوکسله، کندانسور، بالن ته گرد و یک هیتر منتل تهیه کنید. با استفاده از گیره و پایه مخصوص، دستگاه سوکسله خود را، به شکل زیر، آماده کنید. دقت کنید که شلنگ های ورودی و خروجی آب کندانسور به درستی وصل شده باشند. برای جلوگیری از انتشار گازها چه بهتر که سیستم سوکسله را زیر هود شیمی نصب کنید.

همه تجهیزات مورد نیاز سوکسله را می توانید از رویان ایران خریداری کنید.

مزایای استفاده از سوکسله در عصاره گیری گیاهان دارویی

• امکان استخراج مکرر
• ارزان و در دسترس بودن تجهیزات
• راندمان بالا
• امکان استفاده از آن برای اغلب گیاهان
• کاربردهای بسیار آن در صنعت گیاهان دارویی، داروسازی، مکمل ها عطرسازی، رایحه درمانی و …  

چالش های استفاده از سوکسله در عصاره گیری گیاهان دارویی

• مصرف زیاد حلال آلی
• زمان طولانی (حداقل 8 ساعت)
• انتخاب حلال مناسب
• به دست آوردن زمان بهینه استخراج
• نیاز به خشک کردن نمونه پیش از استخراج
• اندازه سطح تماس ذرات نمونه (خرد کردن یا آسیاب کردن نمونه می تواند باعث افزایش سطح شود به شرط آن که روغن نمونه در خرد کردن خارج نشود.)

صفر تا صد تکنیک استخراج سوکسله

خلاصه ای از روش عملی عصاره گیری گیاهان دارویی با سوکسله

ابتدا باید نمونه را آماده کنید. برخی نمونه ها نیاز به خشک کردن یا آسیاب کردن دارند. سپس نمونه خشک را دخل کاغذ صافی مخصوص بریزیدو کاغذ صافی حاوی نمونه را داخل محل مخصوص سوکسله قرار دهید. حجم کافی از حلال مناسب استخراج را داخل بالن بریزید. پس از باز کردن جریان آب داخل کندانسور، شوف بالن را روشن کنید. چرخه استخراج با رسیدن دما، به دمای جوش حلال آغاز می شود. در پایان با تبخیر کردن حلال، ماده باقی مانده داخل بالن عصاره استخراج شده از گیاه است.

خرید تجهیزات مورد نیاز برای عصاره گیری از گیاهان

عصاره گیری از گیاهان دارویی با روش های مختلفی انجام می شوند. امروزه روش های التراسونیک و  ماکروویو که راندمان بالا در زمان کوتاه تر دارند نیز معرفی شده اند. اما همچنان استفاده از سوکسله در استخراج مواد موثره دارویی گیاهان در آزمایشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، کارگاه های عصاره گیری و …. کاربرد دارند. برای دریافت مشاوره رایگان از کارشناسان رویان ایران و خرید دستگاه سوکسله با شماره های شماره تلفن های 09128146417  و  02166971467 تماس حاصل نمایید. همچینین می توانیدبا مراجعه به فروشگاه رویان ایران، به صورت آنلاین تمام تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز خود را خریداری کنید.