دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه

آزمایشگاه شیمی تجزیه

شیمی تجزیه بخشی از علم وسیع شیمی است که در آن به بررسی و محاسبه واکنش های شیمیایی پرداخته می شود. آن چه در شیمی تجزیه اهمیت دارد، استفاده مناسب از انواع دستگاه های آنالیز است. شیمیست های تجزیه علاوه بر داشتن دانش کافی شیمی، باید بتوانند با دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه کار کنند، نتایج را آنالیز کنند و در هنگام برو خطا در دستگاه، رفع عیب آن را آموخته باشند.

در آزمایشگاه شیمی تجزیه به تجزیه شیمیایی آب، تعیین خواص شیمیایی و فیزیکی، تجزیه و شناسایی کاتیون‌ ها و آنیون‌ های سنگ ‌ها و ترکیبات معدنی به روش تیتراسیون و وزن‌ سنجی و اندازه گیری ، سختی آب، pH ،کلراید، سولفات، فسفات می پردازند.

با توجه به آزمایش های هدف هر آزمایشگاه دستگاه های خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا اسپکتروفتومتر، HPLC، GC، هدایت سنج، pH متر، پتانسیومتر، سانتریفیوژ، جذب اتمی، هات پلیت مگنت و میکروپیپت برای آزمایشگاه های تجزیه کاربرد دارند. در ادامه این مقاله رایج ترین دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه معرفی می شوند.

دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه شامل چه مواردی هستند؟

تعدادی از آزمایش های شیمی تجزیه نیاز به دستگاه های کاملا تخصصی دارند و از طرفی شاید به طور مداوم نیاز به انجام این آزمایش ها نباشد. بنابراین در این موارد برون سپاری پیشنهاد می شود. در حالی که انتخاب و تهیه دستگاهی که به طور روزمره از آن در آزمایشگاه شیمی تجزیه استفاده می شود، بسیار مهم است. با این کار می توان در وقت و منابع مالی به طور قابل ملاحظه ای صرفه جویی کرد. دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه که در ادامه درباره آن ها بحث می شود، معمولا کاربرد بیشتری نسبت به سایر دستگاه ها دارند.

ترازو یا بالانس آزمایشگاهی

از دستگاه هایی که بیش از همه اهمیت دارد، ترازو آزمایشگاهی است. در واقع استفاده از سایر دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه بدون ترازو آزمایشگاهی امکان پذیر نیست. ترازو های آزمایشگاهی تا دقت 5 صفر به فروش می رسند.

هات پلیت و هات پلیت مگنت

هات پلیت برای حرارت دادن ظرف محتوی نمونه های ازمایشگاهی و انجام واکنش های تحت دما استفاده می شود. هات پلیت مگنت علاوه بر ایجاد حرارت می تواند با استفاده از خاصیت مغناطیسی، محلول نمونه را ضمن حرارت دادن به هم بزند. هات پیلت مگنت در هر آزمایشگاهی از دستگاه های بسیار ضروری است.

دستگاه اسپکتروفتومتر

اسپکتروفوتومتر دستگاهی است که شدت نور جذب شده به وسیله محلول نمونه را اندازه گیری می کند. این اندازه گیری بر اساس تابعی از طول موج انجام می شود. اسپکتروفتومتری روشی است که در ان نور با طول موج و انرژی خاصی به محلول نمونه در سل کوارتزی تابیده می شود. مقدار مشخصی از این نور به وسیله نمونه جذب می شود و با اندازه گیری انرژی عبوری با کمک یک دتکتور، مقدار جذب تعیین می شود. جذب نور به دست آمده به تعیین غلظت محلول نمونه کمک می کند.

این دستگاه کاربرد های بسیاری می تواند داشته باشد و کار کردن با آن بسیار ساده است. اسپکتروفوتومتر ها دارای منبع نور، عدسی، شکاف ها، جایگاه نمونه، مونوکروماتور یا تکفام ساز (صافی یا منشور) و دتکتور یا آشکارساز می باشد.

دستگاه pH متر

pH  متر برای تعیین غلظت یون هيدروژن  در یک محلول کاربرد دارد. اگر اين دستگاه با احتياط استفاده و كاليبر شود، قدرت اسيدي محلول را اندازه گيري  مي­كند. pH  متر در هر رشته­ ای از علوم که با محلول سر و کار دارد، استفاده مي­ شود. در رشته­ هایی مانند کشاورزی، آب و فاضلاب، خالص سازی و در صنایعی مانند پتروشیمی، کاغذ سازی، غذا، داروسازی، تحقیق و توسعه­ صنایع فلزات و غيره كاربرد دارد. اگر پیش از استفاده از کالیبره بودن پی اچ متر اطمینان داشته باشید، به طور کاملا دقیق می توانید مقدار pH محلول نمونه را اندازه گیری کنید.

دستگاه هدایت سنج

سنجش هدايت الكتريكي يك روش سريع و مطمئن جهت تخمين زدن غلظت یون ها در محلول است. هدايت سنجي در علوم و صنایع کاربردهای متعددی دارد كه اندازه گیری غلظت یون ها درمحلول های آبي مهم ترين كاربرد آن به شمار مي آيد.

این دستگاه بر اساس میزان انتقال جریان الکتریسیته به وسیله یون های موجود در محلول های آبی، اسیدی یا بازی کار می کند. به عبارت دیگر هرچه یون های یک محلول بیشتر باشد، هدایت الکتریکی بیشتری نیز نشان خواهد داد. هدایت سنج از دو الکترود آند و کاتد تشکیل شده است.

حمام آب یا بن ماری

بن ماری دستگاهی است که براي انجام آزمایش­ های سرولوژی،اگلوتيناسیون، غیرفعال سازی، بیولوژی پزشکی و آزمایش­های داروسازی و حتی برای مراحل انکوباسیون صنعتی کاربرد دارد. مايع داخل تانك معمولا آب مقطر است. محدوده­ دماي كاري حمام ­هاي آب از دمای محیط تا 60 درجه سانتی گراد است. با استفاده از يك درپوش خاص، امكان انتخاب درجه حرارت 100 درجه سانتی گراد نيز وجود دارد. حمام ­هاي آب با گنجايش 2 تا 30 لیتر ساخته مي ­شوند.

سانتریفیوژ

از سانتریفیوژ برای جداسازی و تفکیک اجزای مختلف یک نمونه بر اساس ویژگی ­های مولکولی مثل چگالی و وزن مورد استفاده قرار می­ گیرد. سانتریفیوژ ها تفاوت هایی در تعداد شاخه ها، تعداد دور، قدرت موتور، تنظیم دما و … دارند که بر اساس نیاز های خود می توانید نوع مناسبی از آن را خریداری کنید.

پتانسیومتر

تیتراسیون هایی که با دستگاه پتانسیومتر انجام می گیرد ، تیتراسیون هاي پتانسیومتري نام دارند . در تیتراسیون هاي پتانسیومتري تغییرات پتانسیل الكترود شناساگر نسبت به الكترود مرجع ، به ازاي افزایش حجم هاي معینی از تیتر کننده ، سنجیده می شود . الكترود مرجع در تمام تیتراسیون ها معمولا یكی از الكترودهاي مرجع آزمایشگاهی مانند الكترود کالومل اشباع یا نقره – نقره کلرید اشباع است . اما نوع الكترود شناساگر بستگی به نوع تیتراسیون دارد .

 GC یا کروماتوگرافی گازی

كروماتوگرافي گازي،يكي از قدرتمندترين و فراگيرترين روش هاي تجزيه دستگاهي است كه اگر از امكانات و توانمندي هاي اين دستگاه به خوبي استفاده شود، مي توان اطلاعات متنوع و بسيار مفيدي را، هم در زمينه تجزيه كيفي و هم در مورد تجزيه كمي در ارتباط با تك‌تك اجزاء تشكیل دهنده يك مخلوط پيچيده به دست آورد. این دستگاه از لوله های بسیار بلندی تشکیل شده است که داخل آن گاز حامل به همراه نمونه های بخار شده جریان دارند. دستگاه GC بر اساس اختلاف نقطه جوش مایعات کار می کند.

HPLC یا کروماتوگرافی مایع

کروماتوگرافي مايع يکي از انواع کروماتوگرافی ها است که فاز متحرک در آن مايع است .در HPLC اغلب از ستون های پر شده با ذرات ريز فاز ساکن استفاده مي شود. به همین علت سطح بیشتری از فاز ساکن در ستون در معرض اجزاء نمونه قرار مي گیرد و درنتیجه راندمان جداسازی در اين روش بیشتر از سایر روش های کروماتوگرافي است . در روش فوق يک فاز ساکن و يک فاز متحرک به کار مي رود . اجزای يک مخلوط به وسیله جریاني از يک فاز متحرک از فاز ساکن عبور داده مي شود . جداسازی ها بر اساس اختلاف در سرعت مهاجرت اجزاء مختلف نمونه استوارند .

در این مقاله سعی شد اصلی ترین دستگاه های آزمایشگاه های تجزیه معرفی شوند. با دریافت مشاوره رایگان از کارشناسان شرکت رویان ایران، می توایند نسبت به خرید هر کدام از دستگاه های تخصصی آزمایشگاه تجزیه و کنترل کیفیت از بهترین برند های موجود با بالاترین کیفیت و قیمت مناسب، اقدام کنید.

منبع : رویان ایران | بزرگترین مرجع تخصصی تجهیزات آزمایشگاهی کشور