آنالیز دارویی | روش های دستگاهی رایج | معرفی الکتروفورز و کروماتوگرافی

آنالیز داروها و مواد اولیه دارویی

اغلب تجزیه و تحلیل و آزمایش بر روی داروها برای پی بردن به خواص فیزیکی و شیمیایی دارو و همچنین تعیین خلوص و بررسی کیفیت و کمیت مواد به کار برده شده در ساخت دارو انجام می شود. این آنالیز دارویی به منظور کنترل کیفیت مواد اولیه داخل دارو و همچنین بررسی میزان مواد اولیه به کار برده شده داخل دارو انجام می شود تا اطمینان حاصل شود که آن دارو تاثیر حداکثر خود را بر روی درمان بیماری داشته باشد. اگر این کنترل کیفیت صورت نگیرد ممکن است از ماده اولیه اشتباه یا حتی مقدار نامناسبی از ماده اولیه در ساخت دارو استفاده شود و تاثیر سوء در درمان و کنترل بیماری فرد داشته باشد.

 اغلب آزمون هایی که روی داروهای شیمیایی انجام می شود، نیاز به دستگاه های تخصصی ای دارد. این مقاله دستگاه های مهم برای آنالیز دارویی از جمله کروماتوگرافی و الکتروفورز و لزوم وجود مهم ترین تجهیزات آزمایشگاه های صنعت داروسازی را مورد بررسی قرار می دهد.

رویان ایران، مرجع تخصصی فروش تجهیزات آزمایشگاهی، مهم ترین دستگاه ها و تجهیزات آزمایشگاه های شیمیایی و زیستی صنعت داروسازی را با کیفیت بالا عرضه می کند.

اهداف آنالیز دارویی

آنالیز دارویی شاخه ای از علم شیمی تجزیه است و فرآیند هایی نظیر شناسایی ، تعیین ، جداسازی و خالص سازی ساختار ترکیب مورد استفاده در ساخت محصولات دارویی طی آن انجام می شود. در واقع می توان در آزمایشگاه با روش های رایج آنالیز دارویی که عمدتا دستگاهی هستند، به کنترل و تضمین کیفیت و کمیت محصولات دارویی پرداخت. هدف از تضمین کیفیت دارویی این است که اطمینان حاصل شود دارو حداکثر اثر بخشی خود را در کنترل و یا درمان بیماری دارد. همچنین بررسی می شود که در ترکیبات دارو هیچ ناخالصی یا آلاینده ای وجود ندارد و استانداردهای لازم جهت تولید دارو و رسیدن آن به دست مصرف کنندگان رعایت شده اند.

مهم ترین و رایج  ترین روش های آنالیز دارویی

تست ها و آنالیز دارویی اغلب با استفاده از روش های شیمیایی، آنالیز دستگاهی و تست های زیستی و میکروبی انجام می شود. کنترل کیفیت و آزمون های دارو ها و مواد موثره دارویی بسیار تخصصی است و بایدطبق ضوابط و استانداردها انجام شود. با این حال، سعی شده است مهم ترین دستگاه ها و روش های آنالیز های دارو را به صورت کلی بررسی کنیم.

روش شیمیایی

انواع روش شیمیایی به دو صورت وزن سنجی و تیتراسیون قابل انجام است که جزو روش های رایج آنالیز دارویی هستند.

1. در روش وزن سنجی جداسازی بر اساس جرم اجزای آن ماده انجام می شود. به عنوان مثال کندرویتین سولفات و میزان چربی در آنزیم های پانکراس براساس روش وزن سنجی تعیین می شوند.
2. همچنین می توان با استفاده از روش تیتراسیون و براساس میزان مصرف حجم محلول استاندارد به تعیین کمی محتوای ماده پرداخت.

روش تجزیه دستگاهی

با استفاده از این روش، آنالیز ها با حساسیت بالا انجام می شوند. نتایج آنالیزهای دستگاهی مهم ترین داده ها را در اختیار متخصصان صنایع داروسازی قرار می دهد. از مهم ترین دستگاه ها می توان به کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC)، کروماتوگرافی گازی، الکتروفورز، اسپکتروفتومتر UV-Vis و طیف سنج IR اشاره کرد.

روش تعیین مقدار pH با استفاده از انواع pH متر

pH لگاریتم منفی فعالیت یون هیدروژن در محلول می باشد و برای نشان دادن اسیدیته محلول استفاده می شود. روش های مختلفی از جمله استفاده pH مترهای دقیق رومیزی، pH مترهای قلمی مانند pH مترهای ازدو تایوان و کاغذ های مخصوص تعیین خصلت اسیدی یا بازی محلول ها یا کاغذ تورنسل برای تعیین مقدار عددی این پارامتر استفاده می شود. برای آزمایشگاه های داروسازی استفاده از pH مترهای رومیزی رایج تر است.

انواع روش های کروماتوگرافی

به جرات می توان گفت دستگاه کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا مهم ترین دستگاه در همه آزمایشگاه های داروسازی است. نتایج به دست آمده از آنالیز داروها به وسیله این دستگاه کاملا دقیق مقدار کمی آنالیت مورد نظر و انواع مواد شیمیایی موجود در نمونه را در اختیار کاربر قرار می دهد. تخصص کاربر و استفاده از بافرهای مناسب برای HPLC لازمه به دست آوردن نتایج قابل اطمینان است.

سایر روش های کروماتوگرافی از جمله GC برای سم شناسی، شناسایی اجزای تشکیل دهنده دارو تعیین غلظت آن ها و  TLC جهت خالص سازی و تعیین مقدار پیشرفت و راندمان واکنش ها مورد استفاده است. تکنیک کروماتوگرافی لایه نازک به دلیل این که تنها به کاغذ TLC مرک و اتاقک UV نیاز دارد، نسبت به سایر روش ها ارزان تر است و حلال کمتری نیز مصرف می کند.

الکتروفورز

شاخه بیوتکنولوژی دارویی و داروهای بر پایه پروتئین ها برای انجام آنالیز بیوشیمیایی حتما نیاز به الکتروفورز دارند. دقت و حساسیت این تکنیک بسیار بالا است. هر دو نوع الکتروفورز افقی و الکتروفورز عمودی و ژل های آگارز و پلی آکریل آمید با توجه به شرایط آزمایش در آزمایشگاه های داروسازی مورد استفاده قرار می گیرند.

سنجش های زیستی

با استفاده از این روش می توان فعالیت بیولوژیکی یک دارو را بر روی یک ارگانیسم یا یکی از اندام های بدن موجود زنده آزمایش کرد. سپس میزان اثر بخشی آن دارو را با این شیوه بررسی نمایید.

خرید تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز برای انجام آنالیز دارویی

کیفیت و اثر بخشی داروها با ایمنی و سلامت انسان ارتباط مستقیم دارد. هدف از این پست تمرکز بر روش های رایج آنالیز دارویی و نقش دستگاه های مختلف در تست های دارو ها بود. به منظور اطمینان از کیفیت داروها، تجزیه و تحلیل و آزمایش اثر بخشی دارو می توانید تجهیزات مورد نیاز آزمایشگاهی نظیر کروماتوگرافی،  pHمتر و همچنین الکتروفورز را از رویان ایران مرجع فروش تجهیزات آزمایشگاهی ایران با قیمت مناسب و بهترین کیفیت خریداری کنید. برای این منظور می توانید هر روز هفته جهت استعلام قیمت و همچنین مشاوره رایگان با کارشناسان فروش رویان ایران تماس حاصل نمایید.