رشد باکتری های بی هوازی در جار بی هوازی

رشد باکتری نیازمند مواد غذایی و همچنین منبع کربن و منبع انرژی است. از این رو باکتری ها را با توجه به منبع کربن و منبع انرژی به انواع مختلفی طبقه بندی می کنند. اما علاوه بر منبع غذایی، باکتری ها را می توان براساس نیاز یا عدم نیازشان به اکسیژن به دو گروه کلی هوازی و بی هوازی تقسیم بندی کرد. این دو گروه از باکتری ها زیر مجموعه هایی نیز دارند که در ادامه به صورت کامل با انواع آن ها آشنا خواهید شد همچنین در ارتباط با روش کشت باکتری های بی هوازی با استفاده از جار بی هوازی توضیحاتی خواهیم داد.

انواع باکتری ها براساس نیازشان به اکسیژن

باکتری ها بر این اساس به 5 گروه Aerobic ، Anaerobic ، Facultative ، Microaerophil و Aerotolerant تقسیم بندی می شوند. ویژگی ها و شرایط کشت هر گروه از باکتری ها را در ادامه بررسی کرده ایم.

باکتری های هوازی اجباری (Aerobic)

 به باکتری که برای زنده ماندن به محیطی حاوی اکسیژن نیاز دارد باکتری هوازی گویند. این نوع از باکتری دارای آنزیم های پراکسیداز، سوپراکسید دسموتاز و کاتالاز می باشد تا گونه های فعال اکسیژن تولید شده در اثر تنفس هوازی را خنثی کند.

باکتری های بی هوازی اجباری (Anaerobic)

 باکتری هایی را که در غیاب اکسیژن رشد می کنند باکتری های بی هوازی گویند. این نوع فاقد آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دسموتاز و پراکسیداز است.

باکتری های بی هوازی  اختیاری (Facultative)

این نوع از باکتری ها سازگارترین نوع باکتری هستند زیرا هم می توانند در محیط اکسیژن دار و هم محیط فاقد اکسیژن زنده بمانند. باکتری های بی هوازی اختیاری دارای آنزیم سوپراکسید دسموتاز هستند.

باکتری های بی هوازی تحمل کننده اکسیژن (Aerotolerant)

 این دسته از باکتری ها برای زندگی و رشد به اکسیژن نیاز ندارند اما می توانند حضور اکسیژن یا به اصطلاح هوا را در محیط تحمل کنند و به همین دلیل به آن ها باکتری های تحمل کننده هوا می گویند.

باکتری های میکروآئروفیل (Microaerophil)

این نوع از باکتری ها در محیطی که درصد اکسیژن در آن کم است زندگی می کنند.

موضوع اصلی این پست ارائه دستورالعمل کاملی برای کشت باکتری های بی هوازی با استفاده از جار بی هوازی است. در واقع آزمایشگاه هایی که کشت باکتری های بی هوازی را انجام می دهند حتما باید جارهای بی هوازی که با اتصال به پمپ خلاء شرایط کشت بی هوازی را فراهم می کنند، داشته باشند.

جار بی هوازی

این دستگاه درواقع محفظه هایی برای ایجاد فضایی بدون اکسیژن برای باکتری های حساس به اکسیژن هستند. جار بی هوازی محفظه ای از جنس شیشه با درپوشی خاص که قابلیت اتصال به پمپ خلا را دارد است.  در این دستگاه پس از قرار دادن پلیت حاوی کشت باکتری و قرار دادن درپوش و اتصال آن به پمپ خلا تمام هوای داخل محفظه خارج می شود. این فرآیند به گونه ای انجام می شود که پس از تخلیه هوا از داخل محفظه، فضای داخل محفظه با مخلوطی از گاز ها (  85% N₂-H₂   10%-  5%CO₂) پر می شود. با این حال مقداری اکسیژن همچنان داخل محفظه باقی می ماند که این اکسیژن با استفاده از کاتالیزور مخصوص و با تشکیل آب از داخل محفظه حذف می شود.

کشت باکتری بی هوازی

یکی از روش های اصلی کشت باکتری های بی هوازی استفاده از دستگاه جار بی هوازی است. از این دستگاه در مواردی برای کشت میکروآئروفیل ها نیز استفاده می شود. همان طور که گفتیم باکتری های  بی هوازی اجباری نمی توانند در محیطی که در آن اکسیژن وجود داشته باشد رشد کنند بنابراین برای کشت این دسته از باکتری ها باید از روشی بی هوازی مثل جار بی هوازی استفاده کرد.

چگونه تشخیص دهیم که فرآیند درست انجام می شود؟

برای اطمینان از تخلیه کامل اکسیژن در جار بی هوازی از نوار های اندیکاتور استفاده می کنند. این نوار حاوی متیلن بلو است و در اثر تخلیه اکسیژن محیط از رنگ آبی به بی رنگ تغییر پیدا می کند. این نوار حدودا باید پس از 60 دقیقه،  شروع به تغییر رنگ کند و رفته رفته کاملا بی رنگ شود.

خرید جار بی هوازی از رویان ایران

برای تهیه محیط کشت میکروبی در آزمایشگاه ها نیاز به تجهیزاتی مانند هود لامینار، اتوکلاو، انکوباتور و … است. برای کشت باکتری های بی هوازی در شرایط آزمایشگاهی جار بی هوازی رویان ایران گزینه مناسبی است. شما می توانید از رویان ایران مرجع فروش تجهیزات آزمایشگاهی کشور جار بی هوازی را با بهترین کیفیت و کمترین هزینه خریداری نمایید. همچنین می توانید هر روز هفته برای دریافت مشاوره رایگان و استعلام قیمت با کارشناسان رویان ایران تماس حاصل نمایید.